Jak zacząć szyć kostiumy

By móc zacząć szycie kostiumów na podstawie jedynie grafik referencyjnych, swoją naukę należy rozpocząć od zrozumienia konstrukcji ubioru. Wbrew pozorom nie są do tego konieczne (choć oczywiście przydatne) żadne podręczniki, wystarczy do tego Wasza obecna zawartość szafy - i jako taka wyobraźnia przestrzenna.

Dziś opowiem Wam, jak zacząć swoją przygodę z szyciem kostiumów praktycznie od zera.

Projektowanie

Zrozumienie konstrukcji ubioru

Jeśli chcesz nauczyć się konstruowania ubioru, musisz wiedzieć, jak działają noszone przez Ciebie na co dzień ubrania. Wyciągnij z szafy kilka z nich. Najlepiej niech będzie to losowy tshirt, elegancka sukienka, koszula, marynarka, jedna para spodni. Zacznij od tych najprostszych, potem przejdź do tych bardziej skomplikowanych krojów. Wyobraź sobie, że Twoje ciało to rodzaj nieregularnej bryły, a ubranie, które przed sobą masz, jest zaprojektowane tak, byś mógł je założyć i zdjąć bez niszczenia go. Zadaj sobie następujące pytania:

Z ilu części składa się dany element stroju? Czy składa się wyłącznie z korpusu i rękawów, czy może sam korpus składa się z wielu nieregularnych fragmentów?
Jakim sposobem jesteś w stanie wcisnąć dany element stroju na siebie? Czy materiał jest bardzo elastyczny? Czy w ubranie wmontowane są guziki, suwaki, zatrzaski, może sznurowania?
Czy dany element ubioru jest dopasowany, czy oversizowy? Co sprawia, że trzyma dany kształt? Czy jest podszyty drugą warstwą materiału, halkę, czy ma np. usztywniany kołnierzyk? Czy jest marszczony, ma zaszewki na biuście, odcinaną talię, zakładki, wciąganą gumę? Jak wpływają na układanie się guziki czy suwaki? Czy ubranie działałoby, gdyby ich nie było?
Co sprawia, że materiał się nie pruje? Jak są wykończone brzegi, rękawy, dekolt? Jak wyglądają szwy po lewej stronie?
Z jakiego materiału wykonane są te ubrania? Czy jest on sztywny i nieelastyczny, czy błyszczący i lejący, przewiewny i pochłaniający wilgoć czy sztuczny i nieprzyjemny? Zerknijcie na skład na metce.

Wszystkie powyższe cechy wpływają na cechy i zastosowanie danego elementu stroju. Dzięki temu będziecie mieli świadomość jak skomplikowane potrafią być wykroje i co decyduje o tym, że strój na refce wygląda tak a nie inaczej.

Jeśli jesteście zainteresowani analizą konstrukcji strojów fantasy i quasi historycznych, napiszcie w komentarzu, analiza jakich postaci Was interesuje - przygotuję dedykowany post, analizując poszczególne elementy i załączając proponowane wykroje.

Analiza grafik referencyjnych

Pora na Wasz projekt. Weźcie do ręki kartkę, ołówek, wydrukujcie lub naszkicujcie sobie planowany kostium. Ja lubię pracować w excelu, gdzie jednocześnie prowadzę tabelkę z kosztorysem :) Pora na kolejne pytania.

Z ilu części składa się kostium postaci? Wypisz je.
Czy któreś z elementów stroju są możliwe do nabycia w sklepie odzieżowym? Jak nazywa się dany fason? Może ktoś sprzedaje ten element stroju na vinted lub allegro? Czy cena tego elementu na pewno warta jest ręcznego szycia?
Którego z elementów nie kupisz i musisz go uszyć własnoręcznie? Czy na rynku są dostępne gotowe wykroje tego ubrania?
Czy materiały, z których wykonany jest strój, są dostępne na rynku? Jakie materiały mógłbyś potencjalnie wykorzystać? Opisz każdy element stroju konkretnymi przymiotnikami - lejący, sztywny, rozciągliwy - abyś wiedział, czego później szukać.

O samym wyborze postaci, projektowaniu stroju i planowaniu projektu w czasie pisałam w poście PROJEKTOWANIE STROJU. Pomoże Wam realnie ocenić trudność wybranego przez Was projektu i rozplanować w czasie poszczególne prace nad nim.

Zakupy

Czas przygotować listę zakupów. Nie ograniczają się one jednak tylko do materiałów.

Jeśli nie masz w domu podstawowych narzędzi krawieckich, konieczną listę zakupów znajdziesz w poście TOP 5 AKCESORIÓW DO SZYCIA.

Informacje ile materiału potrzebujesz na poszczególne części garderoby znajdziesz w poście CO MUSISZ WIEDZIEĆ O MATERIAŁACH.

Kupno materiałów

Kupując tkaniny miej ze sobą oszacowaną ilość materiału, jaka będzie potrzebna do uszycia danego ubrania. Są one sprzedawane w metrach bieżących (mb), czyli kuponach o szerokości belki (zwykle jest to 150cm, choć nie zawsze) oraz wybranej przez Ciebie długości. O ile stacjonarnych sklepach można kupić dokładną ilość tkaniny, jaka jest nam potrzebna, w sklepach internetowych zwykle najmniejszą jednostką jest pół metra bieżącego, rzadziej - 0,1 mb. Warto jest mieć pod ręką refki, by móc dokładnie przyjrzeć się cechom danego stroju lub nawet pokazać sprzedawcy. Zawsze kupuj trochę więcej niż jest konieczne - bo może Ci zabraknąć, a tak możesz zachować kawałek do nieplanowanych poprawek czy nawet wykończenia innych gadżetów danym kostiumie.

Inne wydatki

W zależności od projektu wśród koniecznych zakupów mogą znaleźć się dopasowane kolorystycznie nici, lamówki (taśmy cięte ze skosa do obszywania krawędzi tkaniny), wstążki, sznurki, koraliki, aplikacje etc.

Rozejrzyj się za gotowymi wykrojami. Gazeta Burda jest dostępna stacjonarnie w punktach prasowych, ale również można odkupić ją przez allegro. Wiele stron z artykułami krawieckimi oferuje pojedyncze wykroje z wysyłką, także gotowe wykroje do cosplayu.

Przygotowanie wykroju

Gotowe wykroje możecie sporządzić:

kopiując wykroje znajdujące się w dedykowanej prasie (np. Burda Style) lub sklepach internetowych,
w sieci, na stronach z tutorialami, pintereście, grupach Fb zajmujących się szyciem bądź cosplayem,
rozpruwając swoje stare, znoszone ubrania, odrysowując i modyfikując ich kształt wg potrzeb
sporządzając manekina swoich rozmiarów [tutorial],
na sobie, owijając wybraną cześć ciałą folią i taśmą malarską; metoda ta działa także w przypadku zbroi z pianki:

Do przekopiowania gotowego wykroju będziecie potrzebowali szarego papieru lub pergaminu, ołówka i centymetra krawieckiego.

By wybrać odpowiedni model ze wzornika, będziecie musieli zmierzyć swoje rozmiary (a najlepiej, gdyby to ktoś inny zdjął z Was miarę, gdy stoicie prosto i swobodnie) i porównać je z tabelą załączoną do wykroju. Odrysowując wykrój musicie pamiętać, że zwykle gotowe wykroje nie posiadają zapasu na szew (rozcięte ubrania też nie), więc musicie dodać do krawędzi około 1-1,5 cm zapasu. Doczytajcie w instrukcji, czemu służą poszczególne oznaczenia i również je przekalkujcie.

Jak ułożyć poszczególne elementy wykroju na materiale?

Należy pamiętać, że tkaniny mogą mieć inne właściwości wzdłuż niż wszerz belki oraz na lewej i prawej stronie. Mogą różnić się kierunkiem włosa, rozciągliwością, barwą i strukturą. Z tego powodu powinniśmy układać poszczególne elementy wykroju w tym samym kierunku, najlepiej wzdłuż tkaniny.

Gotowe wykroje będą miały strzałki wskazujące na kierunek "wzdłuż belki", natomiast linia przerywana, dzieląca materiał na symetryczne połówki także wskazuje na kierunek splotu.

Szycie

Zszywanie gotowego wykroju przypomina trochę klejenie modelu figury przestrzennej. Im bardziej dopasowany krój, tym więcej "ścianek" będzie miała dana bryła. Zwłaszcza przy skomplikowanych, dopasowanych wykrojach warto pracować na próbnym wykroju (mockup) wycięty z taniego materiału o podobnej elastyczności. Pozwoli na przymiarkę i poprawki w wykroju bez niszczenia droższego, docelowego materiału.

Nanoszenie poprawek

Przymiarka mockupu to ten moment, gdy dowiadujecie się, czy wasz krój wygląda tak dobrze jak oczekiwaliście i przede wszystkim - czy się w niego mieścicie. Wykrój powinien być dopasowany, nie luźny - tak, by podkreślał figurę, a nie powodował opinania się; nie może być też zbyt duży, by nie wyglądał karykaturalnie. Przejrzyjcie się od stóp do głów w lustrze - czy rękawy, spódnica czy nogawki nie są za długie, czy pas jest odcięty najwęższym miejscu, czy dekolt jest dość szeroki, czy zmniejszenie pewnych elementów nie sprawi, że Wasza sylwetka wyda się smuklejsza i lżejsza. Dopiero potem przenosicie poprawiony wzór na docelową tkaninę.

Szycie i wykończenia

Nieważne, czy szyjecie ręcznie, czy maszynowo - szwy mają być mocne, gęste, dobrze zaciśnięte. Jeśli po rozłożeniu ich brzegi materiałów rozchodzą się - jest źle. Jeśli maszyna zapętelkowała, nie złapała oczka na kilku centymetrach etc. - prujemy, ustawiamy maszynę i zaczynami jeszcze raz. Fragmenty stroju zszywamy tak, by wszystkie szwy znalazły się po lewej stronie. W dodatku strzepiące się krawędzie materiału należy zabezpieczyć przed dalszym siepaniem, bo wysiepią się do samego szwu - jeśli nie w trakcie noszenia, to w czasie prania. Zapomnijcie o kleju na gorąco. Sposobów zabezpieczania szwów jest bez liku. Najpopularniejszy w sklepowych ubraniach jest overlock. Jeśli go nie posiadamy, możemy użyć maszynowego ściegu zygzakowego lub overlockowego. W szyciu ręcznym najpopularniejszym jest rozkładanie i podwijanie krawędzi na boki i obszycie "na okrętkę". W obrębianiu dekoltu sprawdzi się przyszywanie lamówki. Instrukcje i ilustracje jak zabezpieczyć krawędzie tkaniny przed strzępieniem znajdziecie w linku nr 7 i 8.

Zwieńczeniem szycia jest odprasowanie gotowego stroju. Chodzi tu nie tylko o wygładzenie pogniecionego materiału, co rozłożenie szwów, by były jak najmniej widoczne. Dzięki temu nasz strój wygląda jak ze sklepowej półki czy od profesjonalnej krawcowej.

Trudniejsze elementy garderoby

Czasem okazuje się, że jednak sam materiał nie jest dość gruby i trzeba go wzmocnić, by ubiór trzymał formę. Całość ubioru na pewno usztywni podszewka (charakterystyczna dla ubiorów eleganckich, np. marynarek, kamizelek, sukni balowych), sztywnik lniany lub fizelina.